Medikal Cihazlar
NEUROMETRİKA-TECH MEDİKAL AR-GE FİRMASINA AİT AKTIA MODEL FONKSİYONEL MR UYARIM CİHAZI
Nörometrika Ltd. 2009 yılında, alanlarında çok sayıda özgün bilimsel ve teknik araştırma ve geliştirme çalışmalarına ve projelere imza atmış, uluslararası tanınırlığa sahip iki bilim insanı olan Prof. Dr. Sirel Karakaş ve Prof. Dr. Hakkı Muammer Karakaş tarafından kurulmuş bir AR-GE firmasıdır. Firma temelde manyetik rezonans görüntülemenin çok ileri uygulamaları olan fonksiyonel MR ve MR-elektroensefalografi sistemlerinin klinik uygulamalar için yazılım ve donanım yönünden geliştirilmesini ve imalatını hedeflemektedir. Bu hedef doğrultusunda tıp (radyoloji), bilişsel psikofizyoloji ve mühendislik (bilgisayar donanımı, bilgisayar yazılımı, elektronik, optik, telekomünikasyon ve mekanik) alanlarında çalışmalar yapılmaktadır. Araştırma konusu olan sistemlerin pazara sunulmaya hazır (ready-to-go-to-market) prototiplerini üretilmiş, patent başvuruları yapılmış, bir kısmı için uluslar arası üretim ve satış bağlantıları oluşturulmuş olan sistem ve bileşenlerimiz ulusal ve uluslararası saygın kuruluşların verdiği bilimsel ve teknik ödüllerle (2009 yılı European Society of Neuroradiology Cum Laude ödülü ve 2008 yılı Hacettepe Teknokent Yaşam Bilimleri ve Teknolojileri ödülü) onurlandırılmıştır.
Firmamızın başlıca AR-GE ürünü olan” AKTIA” fonksiyonel beyin uyarım sistemi klinik ve bilimsel uygulamalar için beyin fonksiyonlarını uyaran medikal sınıf bir nörolojik tanı cihazıdır. Bu anlamda dünyada bu güne kadar hastane ortamlarında rutin olarak kullanılmak üzere tasarlanmış ve üretilmiş yegane üründür. Uyarım sistemi beyin elektriksel faaliyeti (elektroensefalografi), kanlanma örüntüleri (fonksiyonel MRG) ve diğer görüntüleme biçimleri ( PET, SPECT) yanında salt davranışları uyarmada (nöropsikolojik deneyler) kullanılmaktadır. Cihaz özelde araştırma laboratuvarlarında temel bilim amaçlı olarak da kullanılabilmektedir.
AKTIA sistemi beyin cerrahisi ile uğraşan merkezler epilepsi cerrahisi ve tümör cerrahisinde, nöroloji merkezleri demanslı ve felçli hastaların tanı ve tedavi izleminde, nöropsikiyatrik merkezleri şizofreni, depresyon, travma sonrası stres bozukluğunun araştırılmasında cihazlarımızdan yararlanmaktadır. AKTIA sistemi ayrıca öğrenme güzlüğü, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan bireylerin tanı ve tedavi izleminde önem taşımaktadır. Bir bölümüne yukarıda kısaca değinilen uygulama alanları nedeniyle AKTIA sistemi insan sağlığının korunması ve yaşam kalitesinin yükseltilmesine doğrudan katkıda bulunmaktadır.
Resim. AKTIA 1 (sağda) ve fiberoptik teknoloji ile donatılmış AKTIA 2 (solda) sistemleri
Resim. Bir beyin tümörünün ameliyatı sırasında hastanın felç olmamasını sağlamak için, kafatası açıldıktan sonra beyin elektrik verilerek uyarılır ve üzerine etiketler yerleştirilir. Bu yöntem, ameliyat öncesinde hastanın ameliyat edilebilirliğini, ameliyatın olası neticesini ve ameliyat tekniği önceden bilmeyi olanaksız kılmakta ve ameliyat süresini uzatmaktadır (sol taraftaki resimde etiketleme, sağ taraftaki resimde beyinden çıkartılan parça izleniyor)
Resim. Geliştirilen cihazla hastanın tümörünün (kırmızı daire) hastanın el hareketlerini yöneten sinirlerle ilişkisi (sarı-turuncu alanlar) izleniyor. Bu hastada beyin tümörünün bulunduğu kısmın çıkartılmasının hastanın el işlevlerini etkilemeyeceği ameliyat öncesinde doğru şekilde saptanabilmiştir.
Ülkemizde üretilmiş AKTIA benzeri bir sistem bulunmamaktadır. Yurtdışında bulunan benzeri sistemler daha çok bilimsel laboratuvar çalışmaları için geliştirilmiştir. Hastane ortamları ile uyumsuz karmaşıklıktaki bu sistemler uzman kullanıcı gerektirmektedir. Paradigmaların nasıl geliştirildiği konusunda genelde bilgi verilmemektedir. Yüksek maliyetli olan bu sistemlerin geliştirilmesinde medikal sınıf olma özelliği de gözetilmemiştir. Geliştirilen sistemin özgün yönü, projelerle desteklenen bilimsel araştırmalar bağlamında geliştirilmiş standart ve geçerli paradigmaların kullanılması, sistemin teknisyen düzeyinde kullanılabilecek kolaylıkta olması, taşınabilir sistemin gerektiğinde hasta yatak başına götürülebilmesi ve tıbbi cihazlarla ilgili ulusal ve uluslararası standartları karşılamasıdır. AKTIA cihazı en alanına en ileri teknolojiyi yansıtan fiberoptik devreleri ve asferik optik teknolojileri içermektedir. Sistemde klinik uygulamalardan laboratuvar çalışmalarına kadar uzanan geniş bir kullanım yelpazesine cevap verebilecek onlarca tıbbi testi içeren özgün yazılımlar bulunmaktadır. Cihazda mevcut testlerin güvenilirlikleri bilimsel yönden doğrulanmış ve büyük bir kısmı firmamız bilim insanları tarafından özgün olarak geliştirilmiş ve telif hakları alınmıştır.
AKTIA sistemi yurtdışındaki benzerlerine göre düşük maliyeti olma, ek olarak benzersiz özellikler içerme, ulusal sağlık teknolojileri sektörünün yenilikçi ve rekabetçi yönünün geliştirilmesini hedefleme, yurtdışına kaynak transferini engelleme ve ihraç potansiyeline sahip olma hedefleri taşımaktadır. Tüm bu özellikleriyle AKTIA sistemi sağlık hizmetlerine yüksek katma değer sağlayabilecektir.
Resim. AKTIA 2 sisteminde normalde bilimsel laboratuvarlarda kullanılan kapsamlı donanım hastane ortamlarına uygun şekilde çok gelişmiş bir cihazda ergonomik olarak bir araya getirilmiştir.
Resim. AKTIA 2 sisteminin önemli bir bileşeni çok sayıda cihaz ve donanım arasındaki bağlantıları basitleştiren bağlantı ünitesidir.