Kitaplar
Özgül Öğrenme Bozukluğu Genişletilmiş Nöropsikometri Bataryası
Karakaş, S., Erden, G., Erdoğan Bakar, E., Doğutepe, E.
2017
Satış Noktası
Kitabın satış yeri Eğitim Yayınevi (Konya). Tel ve faks: 0332-351 92 85
Açıklama
Pozitif bilimin olmazsa olmazı ölçmedir. İnsanın zihinsel süreçlerini, biliş ve duygularını ve bunların yansıdığı davranışları, ölçmede kullanılan “psikometrik” araçlar, test ve ölçeklerdir. Son yıllarda ülkemizde çok sayıda test ve ölçek kullanılmakta, bunlarla ilgili eğitimler verilmektedir. Bu araçların büyük çoğunluğunun çeviri, daha az bir kısmının da uyarlama niteliğinde olduğu görülmektedir.
Canlıları, özelde de insanları, anlama ve açıklamaya yönelik yaklaşımlar, günümüzde “bilişsel nörobilim” altında toplanmakta; bu yaklaşım uyarınca zihin, bedene (özelde beyne) atıflı olarak incelenmektedir. Teknik bilimler, biyolojik bilimler, davranış bilimleri ve en uçta felsefi bilimlere kadar uzanan bu multidisipliner yaklaşımın ölçme araçlarının başında “nöropsikolojik” test ve ölçekler gelmektedir.
Ülkemizde gerçekleştirilen ilk ve tek nöropsikolojik test bataryası BİLNOT’tur. Bu batarya kapsamındaki testlerin çeviri, uyarlama, geçerlik, güvenirlik ve normalizasyon olarak tüm araştırma-geliştirme (AR-GE) çalışmaları sistematik olarak tamamlanmış; testler yüksek lisans ve doktora tezlerinde kullanılmış; yapılan çok sayıdaki araştırma hakemli dergilerde yayınlanmıştır. Bataryanın çocuk ve yetişkinler için ikişer ciltlik kullanım kılavuzu niteliğindeki kitapları yayımlanmıştır. Düzenli olarak gerçekleştirilen sertifikasyon eğitimleri, BİLNOT testlerinin giderek daha geniş ölçekte kullanılmasını sağlamıştır.
BİLNOT testleri sadece insan zihnini anlamaya yönelik temel bilim çalışmalarında değil, pek çok nöro-psikiyatrik tanı grubunda da kullanılmış, sonuçlar, hakemli dergilerde yayınlanmıştır. Ancak bu tanı grupları arasında, çocuklardaki yüksek görülme sıklığı nedeniyle, “Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)” özel bir yere sahip olmuş, olmaya da devam etmektedir.
Çocuklarda sıklıkla rastlanan bir diğer tanı kategorisi ise Özgül Öğrenme Bozukluğu (ÖÖB)’dur. Bu bozukluğu hedef alan bir psikometrik batarya geliştirme çalışmaları Gülsen Erden tarafından 1990’lı yıllarda başlatılmıştır. Farklı alt testler şeklindeki bu araç, ÖÖB değerlendirmesinde kullanılmış, alt testlerle ilgili geçerlik ve/veya normalizasyon araştırmaları kısıtlı sayıdaki yayına konu olmuştur. Önemli bir işlevi yerine getirme potansiyeline sahip olan alt testler topluluğu, bu kitabın yazarları tarafından gerekli revizyonlardan geçirilmiş; batarya formatına getirilmiş, standart uygulama ve puanlama yönergeleri oluşturulmuş; bazı geçerlik çalışması yapılmış, söz konusu araştırmalar hakemli dergilerde yayınlanmıştır. Söz konusu çalışmaların sonucunda, ÖÖB’nin yapılandırılmış gözlemini sağlayan, bu nedenle de “ÖÖB için Klinik Gözlem Bataryası” (ÖÖB-KG Bataryası) olarak adlandırılan araç ortaya çıkmıştır.
Çoğu psikiyatrik bozukluğun biyolojik bir temeli olduğu, bir biyolojik eşleniği olduğu günümüzün genel geçer bilgisidir. Bu bilgi, ÖÖB için de geçerlidir. Elinizdeki kitabın hedefi, ÖÖB-KG Bataryasını çağdaş “bilişsel nörobilim” perspektifine oturtmak olmuştur. Bunun için, ÖÖB-KG Bataryası, tüm AR-GE işlemleri tamamlanmış olan BİLNOT testleri bağlamına yerleştirilmiş, böylece de ÖÖB’nin sadece psikometrik açıdan değil, aynı zamanda da nöropsikometrik olarak da gözlemlenmesi ve ölçümlenmesi sağlanmıştır.
1980’li yıllardan bu yana çalışılmakta olan BİLNOT Bataryası testleriyle, 1990’lı yıllardan bu yana geliştirilmekte olan ÖÖB-KG Bataryası alt testlerinin birleşik kullanımı, ÖÖB’nin dakik ve kapsamlı bir şekilde gözlemlenmesini (ÖÖB-KG Bataryası) ve ÖÖB’deki bilişsel özelliklerin (BİLNOT Bataryası) dakik ve geçerli bir şekilde ölçülmesini sağlamıştır. Başka hiçbir nöro-psikiyatrik bozukluk için geçerli olmayan bu durumu, “Özgül Öğrenme Bozukluğu Geliştirilmiş Nöropsikometri Bataryası” (ÖÖB-GNP Bataryası) yoluyla sağlayabildiğimiz için mutluyuz.
ÖÖB-GNP Bataryasını oluşturmakta olup 1980’li yıllardan bu yana üzerinde çalışılan BİLNOT Bataryası ve 1990 yılından bu yana üzerinde çalışılmakta olan ÖÖB-KG Bataryası, burada sayılamayacak kadar fazla sayıda öğretim elemanı, teknik ve idari elemanın çeşitli katkıları ile oluştu. Onların hepsine sonsuz teşekkürlerimizi sunarız. Uzun yıllardır birlikte çalıştığımız; idari, lojistik, teknik ve hatta akademik sorunlarımızla etkili ve becerikli bir şekilde başa çıkan Nermin Akkaya’ya özel ve sonsuz teşekkürler. Yine uzun yıllardır birlikte çalıştığımız; tüm eserlerimizin dizgi ve grafik tasarımlarını amatör bir ruhla ve büyük bir titizlikle yapan Ömer Altıok’a sonsuz teşekkürler. Onun bilimsel çalışmalarımıza katkısı çok büyüktür.
Bir grup var ki, onlarsız bir ÖÖB-GNP Bataryası ortaya çıkamazdı. Onlar, bu aracın geliştirilmesi çalışmalarında katılımcı olmaya rıza gösteren sevgili çocuklar ve onların çalışmalarda yer almasını kabul eden değerli ebeveynleridir. Kelimeler şükran duygumuzu ifade etmek için yetersiz kalıyor.
Künye
Karakaş, S., Erden, G., Erdoğan Bakar, E., Doğutepe Dinçer, E. (2017). Özgül Öğrenme Bozukluğu Genişletilmiş Nöropsikometri Bataryası. Konya: Eğitim Yayınevi.
BİLNOT Bataryası El Kitabı: Nöropsikolojik Testlerin Yetişkinler için Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları: BİLNOT- Yetişkin (Cilt I-II)
Karakaş, S., Erdoğan Bakar, E., Doğutepe Dinçer, E.
2013
Satış Noktası
Eğitim Yayınevi (Konya). Tel ve faks: 0332-351 92 85
Açıklama
Bilimde ölçme esastır. İnsan zihninin ölçülmesinde psikometrik araçlar kullanılır. Psikometrik araçların bilimsel değeri, test standardizasyonu kapsamında yer alan işlem basamaklarından geçirilmiş olmasına koşuttur. Kognitif nörobilimler kapsamında gerçekleştirilen etkinlikler; beyin işlevselliği hakkında bilgi veren nöropsikolojik testlerin kullanılmasını ve bu testlerin standardizasyonda tanımlanan işlem basamaklarından geçirilmesini gerektirir.
Ülkemize nöropsikolojik testlerin kazandırılmasını sağlayan ilk çalışma BİLNOT Bataryası testleri için yapılmıştır. Bu kapsamdaki tek çalışma özelliğini halen koruyan BİLNOT Bataryası testlerinin yetişkinler üzerindeki çalışmaları 2004 yılında basılan aşağıdaki kitapta yer almıştır:
Karakaş, S. (2004). BİLNOT Bataryası El Kitabı: Nöropsikolojik Testler için Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları (1. baskı). Ankara: Dizayn Ofset. Ofset.
Yetişkinler üzerindeki bilgileri içeren bu kitap 2006 yılında 2. Baskısını yapmıştır. Kısa süre önce bu kitap güncellenmiş ve iki cilt olarak basılmıştır.
Künye
Karakaş, S., Erdoğan Bakar, E., Doğutepe Dinçer, E. (2013). BİLNOT Bataryası El Kitabı: Nöropsikolojik Testlerin Yetişkinler için Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları: BİLNOT- Yetişkin (Cilt I). Konya: Eğitim Yayınevi.
Karakaş, S., Erdoğan Bakar, E., Doğutepe Dinçer, E. (2013). BİLNOT- Yetişkin: Ekler (Cilt II). Konya: Eğitim Yayınevi.
Psikolojiye Giriş (20. baskı) (C.T. Morgan: A Brief Introduction to Psychology)
Karakaş, S., Eski, R. (Ed.)
2013
Satış Noktası
Eğitim Yayınevi (Konya). Tel ve faks: 0332-351 92 85.
Açıklama
“Atatürk’ün Doğumunun 100. Yılı Etkinlikleri” kapsamında “Psikolojiye Giriş” (1980) kitabının çevirisini koordine ettim, kitabın editörlük hizmetlerini yerine getirdim ve baskı sürecindeki düzenlemeleri gerçekleştirdim. C.T. Morgan’ın yaygın olarak kullanılan kitabının (An Introduction to Psychology) çevirisi olan bu eser, uzun yıllar boyunca ülkemizdeki psikoloji biliminin eğitim-öğretiminde kullanılan yegane kaynak olmuştur. Temel psikoloji bilgilerini içeren bu kitap 20. baskını yapmıştır. Sosyal bilimler alanında bu baskı sayısı oldukça az rastlanan bir durumdur.
Karakaş, S. (1981). Psikolojiye Giriş (1. baskı) (C.T. Morgan: A Brief Introduction to Psychology). Ankara: METEKSAN.
Karakaş, S., Eski, R. (Ed.) (2013). Psikolojiye Giriş (20. baskı) (C.T. Morgan: A Brief Introduction to Psychology). Konya: Eğitim Kitabevi Yay.
Künye
Karakaş, S., Eski, R. (Ed.) (2013). Psikolojiye Giriş (20. baskı) (C.T. Morgan: A Brief Introduction to Psychology). Konya: Eğitim Kitabevi Yay.
BİLNOT Bataryası El Kitabı: Nöropsikolojik Testlerin Çocuklar için Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları: BİLNOT- Çocuk (Cilt I-II)
Karakaş, S., Doğutepe Dinçer, E.
2011
Satış Noktası
Nobel Tıp Kitabevi (İstanbul). Tel: 0212- 632 83 33 Faks: 0212- 582 07 17.
Açıklama
İlk kez 2004 yılında yayımlanmış olan “BİLNOT Bataryası El Kitabı: Nöropsikolojik Testler için Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları” adlı eser ülkemiz yetişkin örnekleminin bilişsel özelliklerinin geniş bir yelpaze üzerinde ölçülebilmesini sağlamıştı. Bu eser, halen, Türk toplumuna araştırma ve geliştirme (AR-GE) çalışmaları yapılmış ve yayınlanmış ilk nöropsikolojik ölçme araçlarının El Kitabı olma niteliğini korumaktadır.
Geçen zaman içinde BİLNOT Bataryası testlerini kullanan çocuk çalışmaları da bir esere hak kazanacak boyutlara erişmiştir. Çocuklarla ilgilenen bilim kişileri ve meslek mensupları BİLNOT Bataryası ve genelde nöropsikolojik testlerin çocuklarda kullanılmasını sağlayacak bir eserin hazırlanmasını şiddetle desteklemişlerdir. “Nöropsikolojik Testlerin Çocuklar için Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları: BİLNOT-Çocuk” adlı eserimiz, ülkemiz literatürüne Türk çocukları adına yaptığımız katkımızdır. Nöropsikolojik testlerin ÇOCUK’lar üzerindeki çalışmalarını iki ciltten oluşan eserde topladık. “BİLNOT Bataryası El Kitabı: Nöropsikolojik Testlerin Çocuklar için Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları: BİLNOT- Çocuk (Cilt I)” ve “BİLNOT-Çocuk: Ekler (Cilt II).
Bu eser AR-GE çalışmaları tamamlanmış olan BİLNOT Bataryası testlerini ve ayrıca Görsel İşitsel Sayı Dizileri Testi B Formunu içermektedir. Bu bağlamda ilk kısımda, Wisconsin Kart Eşleme Testi, Stroop Testi, Sayı Dizisi Öğrenme Testi, Görsel İşitsel Sayı Dizileri Testi B Formu, Çizgi Yönünü Belirleme Testi, İşaretleme Testi ve Raven Standart Progresif Matrisler Testi yer almaktadır. Söz konusu 7 test “BİLNOT-Çocuk Bataryası” (kısaca BİLNOT-Çocuk) olarak adlandırılmış bulunmaktadır.
Ancak bu yeni eser, BİLNOT testlerinin kapsam alanına girmeyen bilişsel süreçlerle ilgili bazı araçları da içermektedir. AR-GE çalışmaları süren bu yeni araçlardan İşitsel Sözel Öğrenme Testi sözel işlevsellikle ilgili öğrenme yeteneğini, serbest hatırlama ve tanıma türü hatırlamayı, ileriye ve geriye ket vurma etkisini, kısa-süreli ve uzun-süreli belleği; Mangina Testi görsel-mekansal bilişi ölçmektedir. Eserde Üst-Biliş Testi ve örtük belleği ölçmede kullanılabilecek Kelime Kökü Tamamlama Testi de yer almaktadır. Yönetici İşlev Davranışlarını Derecelendirme Ölçeği ise söz konusu üst düzey kontrol sisteminin günlük davranışlar temelinde ölçülmesini sağlamaktadır.
Büyük çoğunluğu AR-GE işlemleri tamamlanmış testlerden oluşan “BİLNOT-Çocuk” adlı iki ciltlik eser, ülkemizde, çocuk değerlendirmelerinin yapıldığı alan uygulamalarında ve bilimsel çalışmalardaki ölçme işlemlerinde kullanılabilecek ilk ve halen tek eserdir.
Karakaş, S., Erdoğan Bakar, E., Doğutepe Dinçer, E. (2013). BİLNOT Bataryası El Kitabı: Nöropsikolojik Testlerin Yetişkinler için Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları: BİLNOT- Yetişkin (Cilt I). Konya: Eğitim Yayınevi.
Karakaş, S., Erdoğan Bakar, E., Doğutepe Dinçer, E. (2013). BİLNOT- Yetişkin: Ekler (Cilt II). Konya: Eğitim Yayınevi.
Künye
Karakaş, S., Erdoğan Bakar, E., Doğutepe Dinçer, E. (2013). BİLNOT Bataryası El Kitabı: Nöropsikolojik Testlerin Yetişkinler için Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları: BİLNOT- Yetişkin (Cilt I). Konya: Eğitim Yayınevi.
Karakaş, S., Erdoğan Bakar, E., Doğutepe Dinçer, E. (2013). BİLNOT- Yetişkin: Ekler (Cilt II). Konya: Eğitim Yayınevi.
Kognitif Nörobilimler (3. baskı)
Karakaş, S. (Ed.)
2010
Satış Noktası
Nobel Tıp Kitabevi (İstanbul). Tel.: 0212- 632 83 33 Faks: 0212- 582 07 17.
Açıklama
Editörlüğüm altında hazırlanmış olan “Kognitif Nörobilimler” kitabı ise 21 ayrı üniversiteden, 58 öğretim üye ve yardımcısının hazırladığı 53 özgün bölümden oluşan 1230 sayfa büyüklüğünde hakemli ve multidisipliner bir eserdir. Kitaba duyulan ilginin en açık göstergesi, baskıların yayınlandığı yıl içinde tükenmesi ve aynı yılda ikinci baskının yapılmasıdır. Kitabın temel bilimler, klinik bilimler ve teknik bilimlere ilişkin Önsöz’ler üç seçkin bilim adamı tarafından yazılmıştır.
Karakaş, S. (Ed.) (2010). Kognitif Nörobilimler (3. baskı). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
Künye
Karakaş, S. (Ed.) (2010). Kognitif Nörobilimler (3. baskı). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
TURCONS-4 El Kitabı
Karakaş, S., Karakaş, H.M.
2009
Satış Noktası
Açıklama
Karakaş, S., Karakaş, H.M. (2009). Fonksiyonel Manyetik Rezonans Görüntüleme İçin TURCONS-4 Beyin Haritalama Bataryası Kullanıcı El Kitabı. Ankara: Eryılmaz Ofset Matbaacılık Gazetecilik.
(Bu çalışma "H.Ü. Teknokent A.Ş'nin Yaşam Bilimleri ve Teknolojileri 2008 Yılı Proje Yarışmasında Üçüncülük Ödülü"ne layık görülmüştür.)
Künye
Karakaş, S., Karakaş, H.M. (2009). Fonksiyonel Manyetik Rezonans Görüntüleme İçin TURCONS-4 Beyin Haritalama Bataryası Kullanıcı El Kitabı. Ankara: Eryılmaz Ofset Matbaacılık Gazetecilik.
Nöropsikoloji Terimleri Sözlüğü
Karakaş, S.
2006
Satış Noktası
İstanbul: Logos Tıp Yayıncılığı. Telefon: 0212 288 05 41
Açıklama
Beyin biliş ilişkisinin ele alındığı bir diğer dal nöropsikolojidir. (Bu alandaki kapsamlı ulusal çalışmalarım, Raporun “Geliştirilen Metot ve Teknikler” bölümünde açıklanmaktadır.) Bilim dallarının bir ulusa mal edilmesi için terimlerin Türkçe karşılıklarının belirlenmesi, dil birliği açısından da bunların tanımlanması hayatidir. Tüm dalları kapsayan bir Tıp Terimleri Sözlüğünde, nöropsikoloji terimleri ile ilgili kısım tarafımdan hazırlanmış olup bu alandaki ilk eserdir.
Tıp Terimleri Sözlüğü, "Altın Örümcek Web Ödülleri 2007'de Bilim/Araştırma Kategorisinde Birincilik Ödülü"ne layık görülmüştür.
Künye
Karakaş, S. (2006). Nöropsikoloji Terimleri Sözlüğü. C. Yakıncı, A. Yalman, R. Toparlı (Ed.): Sendrom II Tıp Terimleri Sözlüğü, 4(11), 5-42. Logos Tıp Yayını.
International Journal of Psychophysiology
Karakaş, S., Başar, E. (Guest Editors)
2006
Satış Noktası
Açıklama
Uluslararası yayınlarım sadece ampirik makaleleri değil teorik çalışmaları da içermiştir. Psikofizyoloji alanının en yüksek etki faktörü olan dergisinde, beyin/biliş ilişkisi konusunda dünyada önde gelen kuramcıların kuramlarını bir araya topladığım bir özel sayının birinci editörü, bu kuramların bilişi anlamaya olan katkıları açısından değerlendiren makalenin birinci yazarıyım. Yüksek prestijli böyle bir Özel Sayı, uluslararası literatürde de ilk kez yer almıştır.
Künye
Karakaş, S., Başar, E. (Guest Editors) (2006). Models and Theories of Brain Function with Special Emphasis on Cognitive Processing. International Journal of Psychophysiology, 60(2), 97-201.
Beyin ve Nöropsikoloji
Karakaş, S., İrkeç, C., Yüksel, N.
2003
Satış Noktası
Çizgi Tıp Yayınevi (Ankara). Telefon ve Faks: 0312 442 67 92
Açıklama
Günümüz biliminin önde gelen araştırma konuları arasında beyin yapı ve işleyişi ile bilişsel süreçler ve bunların arasındaki ilişkiler bulunmaktadır. Çağdaş bilimsel veriler, ilk olarak René Descartes tarafından sistematik olarak öne sürülmüş olan psikofiziksel etkileşim modelini desteklemekte, beyin ve bilişin birbiriyle bağlantılı olduğunu ortaya koymaktadır. Bu veriler, beyin ve bilişsel süreçler konusunda elde edilen bilgilerin ve kullanılan yaklaşım ve tekniklerin multidisipliner bir yaklaşımla, bütünleşik bir şekilde ele alınması gerektiğini de göstermektedir.
Bu kitapta beyin ve biliş ilişkisi multidisipliner bir şekilde ele alınmaktadır. Bu bağlamda kitap, içerdiği 24 bölümle bazı temel bilimsel olayları (zihin-beden sorunu, bilgi işleme süreçleri, sağ hemisferin bilişsel işlevleri, salınımsal nöral topluluklar ve immün moleküllerin bilişsel etkileri), klinik bilimlerin bazı olaylarını (aralarında Alzheimer Hastalığı, Parkinson Hastalığı ve multipl skleroz da bulunan demans türleri ve bunlardaki bilişsel özellikler) ve bu gibi olayların incelenmesinde kullanılan yöntem ve teknikleri (nöroradyoloji, sinyal işleme teknikleri, aralarında MUSIC algoritması ve yapay sinir ağları da bulunan modeller, istatistiksel teknikler) geniş bir bilimsel yelpazede ele almaktadır. Kitapta bir yandan da disiplinler-arası dal, nöropsikoloji, ele alınmakta; bu konuda ülkemizdeki durum, ülkemiz için araştırma ve geliştirme çalışmaları yapılmış olan nöropsikolojik testler ve nöropsikolojik uygulamalar açıklanmıştır.
Bu kitap ve daha önce yayınlanarak tüm baskıları tükenmiş olan “Multidispliner Yaklaşımla Beyin ve Kognisyon” kitabımız beyin, biliş ve ilişkileri konularında multidisipliner yaklaşımın ülkemizde uygulandığı ilk ‘özgün’ eserlerdir. Bu yapılabilmiştir zira söz konusu eserlerin gerek editörleri gerekse yazılarıyla değerli katkılarda bulunmuş olan bilim insanlarının büyük bölümü, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu’nun (TÜBİTAK) Temel Bilimler Araştırma Grubu (TBAG) kapsamında, 1993 yılında kurulmuş olan Beyin Dinamiği Araştırma Ünitesi (BEDAM) ve 1998 yılında kurulmuş olan Beyin Dinamiği Multidisipliner Çalışma Grubunun üyeleridir. BEDAM ve özellikle Beyin Dinamiği Çalışma Grubu; Temel Bilimler, Klinik Nörobilimler, Mühendislik Bilimleri, İstatistiksel-Matematiksel Bilimler ve Felsefeden gelen bilim insanlarının bir multidisipliner çatı altında toplandığı kurumlardır.
Değişik bilim dallarının temel ilkelerini yansıtan bu kitap; multidisipliner kavram, yaklaşım ve yöntemleri de kapsayan güncel ve özgün bir eserdir. Kitaptaki bölümler, literatürde yer alan çalışmaların yeniden düzenlenmiş şekilleri değildir; bölümler yazarlarının deneyimlerine, araştırma ve sentezlerine dayanan özgün makaleler niteliğindedir. Önceki kitabımız gibi bu yeni kitabımızın da bilimsel araştırma etkinliklerine, uygulamaya ve ayrıca da eğitim ve öğretime katkıda bulunacağını umuyoruz.
* Bu kitabın çok daha geliştirilmiş hali Kognitif Nörobilimler kitabında yer almaktadır. Beyin ve Nöropsikoloji'yle ilgilnenenlerin Kognitif Nörobilimler'i temin etmesi önerilir.
Künye
Karakaş, S., İrkeç, C., Yüksel, N. (2003) (Ed.). Beyin ve Nöropsikoloji: Temel ve Klinik Bilimler. Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi.
Beyin ve Kognisyon
Karakaş, S., Aydın, H., Erdemir, C., Özesmi, Ç.
2000
Satış Noktası
Çizgi Tıp Yayınevi (Ankara). Telefon ve Faks: 0312 442 67 92
Açıklama
Doğanın bilinen en karmaşık nesnesi ve olayı insan beyni ve insanın kognitif süreçleridir, daha da karmaşık olanı ise bunların ilişkisi, entegrasyonudur. Günümüz çağdaş biliminde herhangi bir bilim dalının, tek başına; beyni, kognitif süreçleri ve özellikle de bu iki ögenin ilişkisini ve entegrasyonunu anlayabilmede yetersiz kaldığı kabul edilmektedir; günümüz biliminin başta gelen bilimsel sloganı 'bilimde multidisipliner yaklaşım'dır.
Bu kitapta beyin, kognisyon ve bunların ilişkisi, geniş bir yelpaze üstünde yer alan bilim dalları kapsamında ele alınmıştır. Kitap, ülkemizde, söz konusu alanları multidisipliner bir yaklaşım altında kapsayan ilk özgün eserdir. Eserde yer alan alanlar arasında arasında fizyoloji, biyofizik, biyokimya, dilbilim ve deneysel psikoloji gibi temel bilimler; nöroloji, nöroradyoloji ve psikiyatri gibi klinik bilimler; bilişsel psikofizyoloji ve nöropsikoloji gibi kendileri disiplinlerarası olan bilim dalları; istatistik, biyomedikal mühendislik, elektrik ve elektronik mühendisliği gibi teknik ve uygulamalı bilim dalları ve ayrıca da nörofelsefe yer almıştır. Bu bilimsel kompozisyon yoluyla kitapta beyin ve kognitif süreçlere; biyofizik, biyokimya, fizyoloji ve deneysel psikoloji pencerelerinden bakılmıştır.
Yukarıda açıklanan kompozisyon yoluyla bu eserde, beynin kognisyonla ilişkisi psikofizyolojik olarak irdelenmiş, nörolojik veya psikiyatrik kökenli patolojilerin kognitif süreçlere ve davranışlara olan etkileri üzerinde durulmuştur. Beynin özellikle kognitif aktivasyon sırasında nasıl görüntülenebileceği anlatılmış, verilerin hangi mühendislik yöntem ve teknikleriyle ve ayrıca hangi istatistik tekniklerle analiz edilebileceği gösterilmiş ve, nihayet, beden-zihin ilişkisi felsefi olarak ele alınmıştır.
Bu kitabın başlangıç noktası, 19 - 30 Temmuz 1999 tarihlerinde Dicle Üniversitesinde düzenlenmiş olan 'Beyin Dinamiği TÜBİTAK Multidisipliner Lisansüstü Yaz Okulu: Nörofizyoloji ve Kognitif Süreçlerde Entegrasyon' adlı eğitim-öğretim faaliyetidir. Prof. Dr. Sirel Karakaş başkanlığında düzenlenmiş olan bu okul genç bilim adamlarını yetiştirmeye önemli katkılarda bulunmuş; bu multidisipliner eğitim-öğretim ortamı az rastlanabilecek bir tartışma zeminine temel oluşturmuştur. Ülke çapında büyük ilgi görmüş olan bu yaz okulunda, ülkemizin her köşesinden ve farklı bilim daallarından gelen bilim adamları eğitim görmüştür. Beyin dinamiğinde multidisipliner yaklaşım, nörofizyoloji ve kognitif süreçlerde entegrasyon konularına duyulan yoğun ilgi; Yaz Okulunda aktarılmış olan bilgi ve değerlendirmelerin bir kitap halinde düzenlenmesi ve böylece de bunlara kalıcılık kazandırılması gerektiğini ortaya koymuştur. 'Multidisipliner Yaklaşımla Beyin ve Kognisyon' adlı mevcut kitap, işte böyle bir sorumluluk bilincinden doğmuştur.
Künye
Karakaş, S., Aydın, H., Erdemir, C., Özesmi, Ç. (Ed.) (2000). Multidisipliner Yaklaşımla Beyin ve Kognisyon. Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi.